به گزارش همدان پرس؛ همدان علاوه بر کاروانسراهایی که در مسیر راه های و خارج از شهر داشته تعدادی کاروانسرا در کنار دروازه های شهر و داخل بافت شهری داشته است. یکی از کاروانسراهای زیبایی که زمانی در حاشیه شمال شرقی شهر واقع شده بود و امروز در بافت شهری قرار گرفته کاروانسرای زغالی ها است. این اثر در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۸۲ باشماره ۹۶۶۴ به عنوان یکی ازآثار ملی به ثبت رسیده است.
کاروانسرای زغالی ها درحاشیه میدان پروانه ها و در ضلع شمال غربی تپه مصلا( ارگ تپه قدیم) واقع شده است گفته می شود این اثر متعلق به دوره قاجاريه است .نمای بیرونی کاروانسرا با کاشی کاری و آجرکاری زیبا تزیین شده اما بخش اصلی كاروانسرا تخريب شده وتنها سردر و هشتي ورودي آن سالم مانده و به محل تجمع معتادان تبديل شده است.
در سال های گذشته کاربری این کاروانسرا انبار چوب بود اما این روزها مالکیت آن با دانشگاه بوعلی است. به دلیل اینکه مرمت و بازسازی بر روی این اثر انجام نشده و حفاظتی هم از این بنای قدیمی صورت نمی گیرد روز بروز تخریب ها بیشتر می شود.
فعالان حوزه میراث فرهنگی در همدان معتقدند این بنا هرچه زودتر باید در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار گیرد و بازسازی شود اما مالکان آن پیشنهاد دیگری دارند آنها می گویند این بنا بهتر است با مشارکت خیرین و میراث فرهنگی به موزه علم استان تبدیل شود.
محمود تعجبی مشاور رئیس دانشگاه در حوزه ریاست و روابط عمومی با اشاره به طرح عقب افتادن طرح مرمت و بازسازی کاروانسرای زغالی ها گفت: برای این کاروانسرا طرحی با عنوان استادیوم علمی داشتیم، که در این طرح هم طرح موزه دیده شده بود از جمله موزه جمعیت شناسی، موزه علم ، موزه تاریخ طبیعی و موزه پزشکی و طرحی هم برای پروژه های علمی داشتیم. آن طرح در سفر دولت دهم تصویب شد اما متاسفانه سازمان مدیریت دوباره آن را پس از سفر ملغی کرد و بودجه و اعتبار لازم را نداد دوسال است دوباره تلاش می کنیم این طرح احیا شود قطعا جایی برای چنین برنامه ای داریم اما اهرم ها یی که بتوان تامین اعتبار کرد فعلا وجود ندارد.
مشاور رئیس دانشگاه بوعلی در حوزه ریاست ادامه داد: ما برای کاروانسرای زغالی ها در درجه اول به دنبال ایجاد موزه علم هستیم تا آثار و مجموعه هایی که از گذشتگان در این زمینه وجود دارد را گردآوری کنیم و در معرض دید عموم قرار دهیم و بتوانیم دستاوردهای علمی، پزشکی و پژوهشی استان را جمع کنیم. البته هنوز این طرح در حد تئوری است و برای اجرای آن نیاز به اعتبار و بودجه داریم.
تعجبی گفت: پیشنهاد دیگری هم که مطرح شده، بحث فروش کاروانسرای زغالی ها است که آن هم به دلیل حساسیت های میراث فرهنگی باید کسی خریداری کند که هم اثر را حفظ کند و هم مرمت و کاربری آن با ضوابط میراث فرهنگی سازگار باشد.این کاروانسرا یک سرمایه استانی و ملی است و باید حفظ شود واگذاری آن مشروط به اجازه قوانین و میراث فرهنگی است.
تعجبی پیشنهادی را در زمینه ورود خیرین به حوزه مرمت میراث تاریخی ارائه کرد و گفت: همانطور که می دانیم هرم جمعیتی ما روبه پایین است وتعداد دانش آموزان و دانشجویان ما امروز از فضاهایی که برای آموزش در اختیار داریم مانند مدرسه ها و دانشگاه ها کمتر است مسئولان این نهادها می توانند خیرین را به ساختن پژوهشگاه سوق دهند و در مور بازسازی آثار و اماکن تاریخی از این عزیزان کمک بگیرند.اگر خیرین به این طرف سوق پیداکنند و موزه ایجاد کنند و یا خوابگاه و پژوهشکده بسازند ماندگارتر خواهد بود و یادگاری برای چندن نسل باقی خواهد ماند.
او افزود: اگر مدیران استانی شرایط را آماده کنند خیرین هم وارد شوند¬و کمک کنند این کاروانسرا مرمت و بازسازی شود، مکان خوبی برای موزه علم است ما از خیرینی که در حوزه آموزش پرورش و آموزش عالی فعال هستند دعوت می کنیم در این امر خیر شرکت کنند.
مشاور رئیس دانشگاه در حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه بوعلی در پایان گفت: امروز برای دانشگاه بوعلی به تنهایی امکان پذیر نیست تا مجموعه را مرمت کند ما امیدواریم این طرح را به صورت مشارکتی با همکاری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در کنار دیگر نهادها از جمله آموزش پرورش و خیرین انجام شود. اما مهمترین مسئله ما این است که این کاروانسرا حفظ شود و میراث فرهنگی هم راضی شود.
---------------
حسین زندی
---------------
کاروانسرای زغالی های همدان همچنان بلاتکلیف است
برچسب ها: