گلایه‌ کارگران نانوایی‌های همدان از عدم افزایش حقوق/ سختی کار آیا به کارگران نانوایی تعلق می‌گیرد؟/ حل مشکلات نانوایی‌ها در گرو نرخ واقعی نان

به گزارش همدان پرس؛ افزایش حقوق کارمندان دولت و کارگران در سال 95 طبق اعلام رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی 13 میلیون کارگر را در سطح کشور پوشش می‌دهد؛ اما در این میان گروهی از کارگران هستند که معتقدند این افزایش حقوق شامل آنها نشده است.

براساس قانون بیمه تأمین اجتماعی کارگران نانوایی مشمول قانون مشاغل سخت و زیان آور هستند، اما این قانون در اجرا دچار اشکالاتی شده است.

هر ساله براساس مصوبه هیئت دولت با توجه به تورم موجود در اقتصاد درصدی برای افزایش حقوق و دستمزد کارمندان و کاگران محاسبه و در ردیف بودجه اعمال می‌شود که این رقم برای امسال 14 درصد پیش بینی و از تصویب دولت گذشت و به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد.

با این حساب حداقل حقوق کارگران که در سال ۹۴، مبلغ ۷۱۲ هزار 425 تومان بود با افزایش ۱۴درصدی ، به ۸۱۲ هزار و۱۶۵  تومان در سال ۹۵ افزایش یافت.

کارگران نانوایی در همدان معتقدند که این افزایش حقوق به آنها تعلق نمی‌گیرد و برای این موضوع استدلال می‌کنند که درآمد آنها به تعداد نانی که در روز پخت می‌کنند بستگی دارد.

یکی از کارگران نانوایی با بیان اینکه قرارداد شفاهی ما با کارفرما به صورت مقاطعه کاری است، می‌گوید: هیچ یک از کارگران نانوایی حقوق ثابت ندارند و به تعداد نان پخته شده دستمزد دریافت می‌کنند که این مبالغ به صورت تجمیع در آخر هر ماه پرداخت می‌شود.

«علی. ر» می‌افزاید: به طور میانگین درآمد یک کارگر نانوایی در ماه باید 900 هزار تومان باشد، اما 100 هزار تومان بابت حق بیمه تامین اجتماعی و حداقل 100 هزار تومان نیز برای ایاب و ذهاب پرداخت می‌کنیم که در نهایت 700 هزار تومان باقی می‌ماند.

وی ادامه می‌دهد: در هر ماه 4 روز تعطیلی داریم که حقوقی بابت آن تعلق نمی‌گیرد و تمام مرخصی‌ها نیز بدون حقوق است.

این کارگر نانوایی می‌گوید با احتساب هزینه‌های آبونمان آب، برق، گاز، و اقلام مورد نیاز خانواده همیشه شرمنده خانواده هستیم و نمی‌توانیم نیازهای آنها را تأمین کنیم.

این کارگر نانوایی با بیان اینکه قدرت خرید حتی یک کیلو گوشت قرمز را هم نداریم، تصریح کرد: افزایش حقوق و دستمزدها به کارمندان دولت و کارگران مشغول در کارخانجات تعلق می‌گیرد، اما کارگران نانوایی از این خدمات بی‌بهره هستند.

او ادامه می‌دهد برای کارمندان دولت و کارگران کارخانجات حق لباس، هزینه ایاب و ذهاب و عیدی تعلق می‌گیرد و آنها در پایان سال حداقل دو برابر حقوق خود عیدی دریافت می‌کنند، اما کارگران نانوایی در بهترین حالت فقط در پایان سال بین 200 تا 300 هزار تومان عیدی که نصف حقوقشان هم نیست دریافت می‌کنند.

با توجه به بررسی‌های به عمل آمده به نظر می‌رسد که کارفرمایان نانوایی با مشکلات کاهش درآمد و کاهش فروش نان مواجه هستند و قادر به پرداخت حقوق مکفی و رضایت بخش به کارگران خود نیستند.

نباید فراموش کرد که نانوایی‌ها نیز به حمایت نیاز دارند و دولت می‌تواند بخشی از نیازهای این واحدهای صنفی را به صورت یارانه‌ای ارائه کند تا با کاهش هزینه‌ها شاهد رونق اقتصادی و گردش مالی بهتر در آنها باشیم.

اختصاص یارانه به هزینه آبونمان گاز یا ارائه آرد مورد نیاز نانوایی‌ها با نرخ یارانه‌ای در فعال شدن این واحدهای صنفی مؤثر است. 

«علی.ر» در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع عدم تعلق سختی کار بیمه تأمین اجتماعی به کارگران نانوایی اشاره کرده و می‌گوید: براساس قانون بیمه تأمین اجتماعی کارگران نانوایی مشمول قانون مشاغل سخت و زیان آور هستند، اما این قانون در اجرا دچار اشکالاتی شده است.

او می‌افزاید: اگر یک کارگر نانوایی بعد از 20 سال بخواهد بازنشسته شود در حال حاضر باید مبلغ 20 میلیون تومان به بیمه تأمین اجتماعی واریز کند تا مشمول سختی کار قرار گیرد و در غیر این صورت باید 30 سال کار کند.

حق سنوات و سختی کار به کارگران نانوایی تعلق می‌گیرد؟
با توضیحاتی که از سوی کارگران نانوایی ارائه شده در می‌یابیم که حق سنوات بعد از بازنشستگی 20 ساله حتی با پرداخت 20 میلیون تومان نیز به کارگران نانوایی تعلق نمی‌گیرد و این سوال مطرح می‌شود که چرا این قانون برای دیگر مشاغل و کارگران اجرا می‌شود؟ اما در مورد کارگران نانوایی اجرایی نمی‌شود؟

ناصر. م نیز یکی دیگر از کارگران نانوایی می‌گوید: براساس قانون باید به شاطر ماهیانه یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق پرداخت شود اما در عمل بیش از 900 هزار تومان پرداخت نمی‌شود.

او ساعت کاری یک کارگر نانوایی را بیش از 12 ساعت عنوان می‌کند چراکه تا نان به فروش نرفته کارگر نمی‌تواند محل کار خود را ترک کند و از عدم افزایش حقوق ظرف دو سال گذشته گلایه‌مند است.

براساس این گزارش یکی از دلایل اصلی کاهش فروش نانوایی‌ها را باید در عرضه نان‌های سنتی جست چراکه در سال‌های اخیر برخی افراد در داخل منازل خود اقدام به پخت نان با عنوان سنتی و رژیمی کرده و در بازار عرضه می‌کنند که متأسفانه هیچ نظارت بهداشتی بر آنها عمال نمی‌شود و نان‌های زرد رنگ بازار با عنوان رژیمی باید از سوی مراجع قانونی و ذیربط تأیید شوند.

البته عرضه نان با عنوان سنتی و رژیمی در بازار به ایجاد مشاغل خانگی کمک کرده و بخشی از بیکاران در این حوزه فعال شدند و نمی‌توان به راحتی این شاغلین را به درخواست یک صنف، مزاحم کسب و کار دانست.

دولت به گسترش مشاغل خانگی نگاه ویژه‌ای دارد و همواره بر حمایت از مشاغل خانگی در کارگروه‌های اشتغال و سرمایه گذاری استان تأکید شده است.

امید است که مسئولان امر در راستای ساماندهی عرضه کنندگان نان‌های غیر بهداشتی تحت هرعنوانی اقدام و از نانوایی‌های دارای مجوز حمایت کنند.

هزینه گاز مصرفی یک واحد نانوایی ماهیانه 450 هزار تومان است
یکی از مالکان نانوایی که نمی‌خواهد نامش فاش شود، می‌گوید: به طور میانگین ماهی 450 هزار تومان هزینه گاز مصرفی نانوایی است که باید هزینه‌های 45 هزار تومانی آب و 30 هزار تومانی برق نیز به آن اضافه کرد.

این کارفرمای نانوایی با بیان اینکه یک واحد نانوایی حداقل 300 میلیون تومان سرمایه نیاز دارد، می‌افزاید: ما در حال حاضر روزانه 50 هزار تومان فروش داریم که با احتساب هزینه‌های آبونمان، آرد و دیگر اقلام مورد نیاز برای پخت نان و حقوق کارگران باید گفت که دخل و خرج باهم نمی‌خواند.

او می‌گوید در شغل نانوایی هر دو طرف کارفرما و کارگر دارای مشکلات عدیده‌ای هستند چراکه اگر درآمد خوب باشد مطمئنأ به کارگر حقوق مناسب پرداخت می‌شود.

حل مشکلات نانوایی‌ها در گرو نرخ واقعی نان است
نایب رئیس اتحادیه نانوایان همدان نیز با بیان اینکه کارگران نانوایی به میزان پخت نان حقوق دریافت می‌کنند، می‌گوید: تا وقتی که نان به نرخ واقعی عرضه نشود مشکلات نانوایی و از جمله کاگران نانوایی حل نخواهد شد چراکه در حال حاضر نان لواش با 175 گرم برای نانوایی 250 تومان تمام می‌شود.

ابوذر گلمحدی می‌افزاید: در 15 آذر سال 93 نان 30 درصد گران شد و بعد از ان بلافاصله قیمت آرد 27 درصد افزایش یافت که در عمل سودی برای نانوایی‌ها نداشت.

او به موضوع بیمه کارگران نانوایی پرادخته و می‌گوید: کارگران نانوایی تحت پوشش خدمات بیمه‌ای هستند اما کارفرما هنوز مشمول این قانون  نیست و آنها باید به صورت مشاغل آزاد بیمه شوند و از سوی دیگر یک کارگر نانوایی برای استفاده از بازنشستگی مشاغل سخت و زیان آور باید 20 میلیون تومان به بیمه پرداخت کند و این در حالی است که ریالی هم حق سنوات آخر خدمت به او پرداخت نمی‌شود.

نایب رئیس اتحادیه نانوایان همدان با طرح این سوال که چرا حق سنوات به کارگران نانوایی تعلق نمی‌گیرد؟ می‌افزاید: هیچ کارگر نانوایی نتوانسته از مزایای بیمه بهره‌مند شود و در واقع باید گفت هیچ کارگر نانوایی عاقبت به خیر نمی‌شود.

او در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه در سطح شهرستان همدان و قهاوند 580 واحد نانوایی فعالیت می‌کنند، می‌گوید: تعداد 160 واحد نانوایی در سطح شهرستان بیشتر از ظرفیت مجوز گرفتند که به کاهش میزان پخت نان و در نتیجه کاهش درآمد منجر شده است.

بحث اجرای درست و کامل خدمات بیمه بازنشستگی بیمه تامین اجتماعی از دغدغه‌های اصلی کارگران نانوایی است که امیدواریم مسئولان بیمه تامین اجتماعی به دغدغه‌ها و ابهامات کارگران نانوایی درباره بیمه بازنشستگی و از همه مهمتر موضوع حق سنوات پاسخ دهند تا ذهن جامعه کارگران نانوایی نسبت به مشکلات صنفی از سوی بیمه تامین اجتماعی روشن شود.

موضوع بیمه تامین اجتماعی، دریافت حقوق براساس قانون کار و از همه مهمتر بحث اجرای قانون مشاغل سخت و زیان آور در مورد کارگران نانوایی از اصلی‌ترین دغدغه‌های این قشر از جامعه کارگری است.

اما مشکل درآمد زایی صنف نانوایی را می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب و نظارت بر عملکرد رقبای خانگی آنها ساماندهی کرد و با ارائه بسته‌های حمایتی از این واحدهای صنفی حمایت کرد.

نانوایی‌های همدان برای عبور از وضعیت کنونی باید دست به اقدامات جدیدی در راستای افزایش مشتری بزنند که این مهم با ارتقاء کیفیت نان حاصل می‌شود چراکه در بحث پرداخت حقوق به کارگران نانوایی اصل قانون رعایت شده اما درآمد پایین کارفرما بر میزان دریافتی کارگران تاثیر گذار است.

به هر حال امید است با توجه بیشتر مسئولان امر در بیمه تامین اجتماعی و اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی شاهد رفع مشکلات صنف نانوایی باشیم.