گزارشی از تلاش یک پژوهشگر عرصه باغبانی در همدان

به گزارش همدان پرس؛ در روزگارانی که عده‌ای کمر به نابودی درختان و خشکاندن باغ‌های شهر بسته‌اند تا طبیعت بکرشهر را با بتون و سیمان مسموم کنند و ریه‌های پاک شهر را از نفس‌کشیدن باز‌دارند، فردی پس از سال‌ها دل‌بستن به طبیعت بکر خداوندی، باغی شگفت‌انگیز را با میوه‌هایی خوش‌عطر و طعم در دل کوه‌های الوند بنا نهاده است تا همه از ثمره آن بهرهمند شوند. حاصل این تلاش قابل ثبت در کتاب رکورد‌های گینس میوه‌هایی است که نمونه‌های از آن را در کشور به سختی می‌تواند دید، در این گزارش به این موضوع پرداختیم.

با عشق به طبیعت از 14 سال پیش با مشارکت در فعالیت تشکل‌های مردمی فضای سبز شهرداری همدان، آموزش‌های شهروندی با موضوع حفظ فضای سبز را آغاز کردم و همچنان با عشق به آن ادامه‌ می‌دهم، هدفم از این کار هم دادن خمس دانش و آموخته‌هایم دراین زمینه بود تا نسل فردای این جامعه بتوانند به حفظ محیط سبز زندگی خود بپردازند.

این صحبت‌های «پرویز ملک‌زاده» محقق و پژوشگر علوم باغی و گیاهیست که در بهار 63 سالگی به سر می‌برد و بر اثر تلاش‌های شبانه‌روزی برای احیای زمینی خالی به وسعت 14 هزارمتر‌مربع در منطقه «دره گرگ» همدان از رنج پا در عذاب است و این درد آرام و قرارش را گرفته است. فرزندش چند روزی سرکشی به باغ را بر‌عهده گرفته تا حاصل سال‌ها تلاش و زحمت در این گرمای تابستان بر باد نرود و درختان باغ از بی‌آبی نخشکند.

بازنشستگی آغاز راهی دیگر
این پیر تجربه‌های سبز افزود: با بازنشستگی از نیروی هوایی، علاقمند به پرورش درختان میوه و گل وگیاه شدم و در خانه 2 طبقه‌ای که در خیابان شهیدان «دیباج» یا «هنرستان» داشتم به کاشت درختانی مانند آناناس، موز و حتی گیاه حشره‌خوار و مو با هر خوشه انگور یک کیلویی پرداختم که بومی همدان نبود و امکان پرورش آنها در هوای سردسیر همدان وجود نداشت. بعد این تلاش و علاقه من رسانه‌ای شد و انگیزه‌ مضاعفی را برای من ایجاد کرد تا به این کار ادامه دهم.

وی ادامه داد: کار باغبانی نیازمند همت عالی و زمین است، من از این لحاظ در تنگنا قرار داشتم تا این که برنامه دیدنی‌های تلویزیون تصویر پرورش گیاهانم در منزل را پخش کرد و مورد توجه رهبری قرار گرفت. ایشان هم دستور دادند، تا قطعه زمینی برای این کار در اختیار من قرار دهند. البته سال‌ها زمان برد تا این زمین خالی را با تلاشی که از 7 صبح تا 10 شب ادامه داشت آباد کردم و حالا باغی شده که در آن درختان با 7 سانتی‌متری قد میوه می‌دهند.

درخت بُن‌سای مثمر
وی گفت: درحقیقت با تجربه و خطا و آزمون به دانشی دست‌یافته‌ام که ثمره آن را در این گیاهان مثمر می‌توان دید. البته ژاپنی‌ها هم قرن‌ها این کار را انجام‌داده‌اند و گلدان‌هایی آنها پرورش می‌دهندکه درختانی بی‌ثمر و تزئینی است  در حالی که درختان این باغ  مثمر  هستند.

ملک‌زاده عاشق طبیعت ادامه داد: ایجاد باغ در دل کوه بسیار سخت است و وقتی این کار را آغاز کردم این زمین یک قطعه سنگزار بیشتر نبود و با توجه به نبود توان مالی و دست تنها بودن دراین کار قصد داشتم نام باغ را«110» بگذارم، یعنی یک طرح، یک نفر و صفر ریال سرمایه اما حالا که باغ با بهر‌ه‌مندی از بلدوزر، گریدر و لودر و کمپرسی‌ها و تلاش من به ثمر نشسته است نامش را باغ «جادوی میوه‌ها» گذارده‌ام و حتی درختان باغ هر کدام اسمی دارند و با آنها صحبت می‌کنم. چون معتقدم در رشد خوب درختان موثر است.

بی‌آبی
این باغبان پیر با تجربه گفت: از سراسر جهان انواع گونه‌های درختان را جمع‌آوری ودر این باغ پرورش داده‌ام مانند سیب‌های درختی با وزن 900 گرم، آلوی خوشه‌ای سیاه و سبز، گلابی سیاه، درختی با تنه بادام و زرد‌آلو، فلفل سیاه بومی هند، موز تایلندی، زرد‌آلوی مجنون افغانی، گلابی سیاه پاکستانی، انگور با طعم تمشک، عناب 4 متری، انگور سیاه، شلیل و آناناس است.

باغی کوچک در خانه
او با بیان این که به دلیل علاقه به باغبانی پارکینگ کوچک خانه را با کاشت درختان مثمری مانند عناب، توت‌شرابی، انجیر، انگور با طعم تمشک، آلبالو و گردو مصفا کرده است، ادامه داد: در  ابتدای کار بدون این که اطلاع داشته باشم کار باغبانی را آغاز کردم و بعد با مشکل کمبود آب برای آبیاری باغ مواجه شدم. زمین باغ در یال‌های از‌ کوه‌ الوند قرار داشت و به این دلیل آبی نداشت، تا سال‌ها این باغ را با تانکر آبیاری کردم و شهرداری نیز در دوره‌ای به من کمک کرد تا بعد در باغ چاه حفر کردم و چند استخر ساختم که آب باغ را تا فصل خرداد تامین می‌کند.

وی ادامه داد: در فصل گرم تابستان و پائیز نیز با مشکل آب مواجه‌ هستم که ازمسئولان به غیر از این تقاضایی ندارم که برای تامین آب باغ مرا کمک کنند، تا حاصل سال‌ها تلاشم از بین نرود. در تمام طول مدتی که این باغ را ساخته‌ام هیچ مسئولی به این باغ پا نگذاشته و سراغی از من دوستدار طبیعت نگرفته است.

این محقق و پژوهشگر علوم باغی گفت: در کشور‌های دیگر اگر کسی کاری جدید انجام می‌دهد او را تشویق می‌کنند و از حمایت برخوردار می‌شود تنها خواسته من این است که برای کمبود آب باغ من را کمک کنند.

چاپ کتاب تجربه
وی با اشاره بر این که در آینده طرحی دردست اجرا دارد که بوته‌های گوجه فرهنگی سایه‌بان درختان 7 سانتیمتری مثمر باغ شود، افزود: هر فردی هر چه بخواهد به آن می‌رسد و فقط باید تلاش کند. این دنیای ما دنیای خمودگی و سستی نیست،  مگر چقدر عمر می‌کنیم که آن‌هم بیهوده تلف شود.

این باغبان مهربان و موی سپید کرده، ادامه داد: هر تجربه‌ای که در این سال‌ها اندوخته‌ام به صورت کتابی مدونی شده و با نام « تجربه» در 370 صفحه به چاپ می‌رسد. در سال‌های گذشته نیز به همت استانداری همدان کتابی از تجربیات بازنشسته‌ها در 270 صفحه به چاپ رسید که 27 صفحه آن به نوشته‌های من اختصاص داشت.

خیر و برکت باغ
وی که مدتی مشاور شهردار  پیشین همدان بوده و  آموزش‌های امداد ونجات را فراگرفته است، افزود: در این باغ تاکنون از سم یا کود شیمیای استفاده نشده است و همه کود پوسیده حیوانی است.

ملک‌زاده گفت:‌ هر که به این باغ پای بگذارد منعی برای خوردن میوه‌‌های باغ ندارد و تاکنون نیز میوه‌های باغ را نفرو‌خته‌ام، بلکه خودم آنرا به دست افراد نیازمند جامعه رسانیده‌ام و فکر می‌کنم خیر و برکت باغ که سالی 5/2 تن میوه است  به همین دلیل باشد حتی ماهی آمور و کپور هم پرورش می‌دهم. (گزارش: حمید نصرتی قانعی)